Busy Day

ხშირად მითქვამს – მუშაობის დრო უმეტესად მექანიკურ საქმეს ვაკეთებ, რაც სირთულეს არ წარმოადგენს და რუტინული ქმედებების ჯაჭვის მეტი არაფერია.. თუმცა იშვიათად, მაგრამ არის ისეთი მომენტები (ზაფხულში განსაკუთრებით, როდესაც ფრენების რაოდენობა საოცრად იმატებს), როდესაც ისეთ სიტუაციასთან გვიწევს გამკლავება, თვის ბოლოს ხელფასს რომ სუფთა სინდისით ავიღებ..

მაგალითად გუშინ, საღამოს ნაკადი იყო, თითქოს დიდი არაფერი. მაგრამ ცოტაც და ერთ წერტილში ერთბაშად ოთხი საჰაერო ხომალდი უშლიდა ერთმანეთს ხელს და პარალელურად კიდევ ერთი პოტენციური კონფლიქტი იყო გადასაჭრელი.

კიდევ ერთხელ ავღნიშნავ, ევროპაში ერთ სიმაღლეზე ორი ხომალდის უსაფრთხო დისტანცია 5 მილია, ჩვენთან კი ორმაგი – 10, რაც სივრცის საკმაოდ დიდი მოცულობაა და მოუხერხებელი, რამე მოიმოქმედო.

10 მილი სადღაც 18 კილომეტრის ტოლფასია. სარადარო სურათი კი 4-5 წამიში ერთხელ ნახლდება. ამ დროში კი ბორტს უკვე სადღაც კილომეტრი აქვს დაფარული, ანუ მონიტორზე სურათის სიზუსტე არცთუ სანდოა და გამოდის თავის დაზღვევის მიზნით ხშირად 22-25 კილომეტრიან სეპარირებას აკეთებ ადამიანი, შესაბამისად შენი სამოქმედო არეალი კიდევ უფრო მცირდება და ლავირების საშუალება გეზღუდება.

ამას იმიტომ ვწერ, რომ ქვემოთ მოყვანილ სურათებში შეილება საჰაერო სიტუაცია არც თუ ისე “საშიშად” გამოიყურება, მაგრამ, მერწმუნეთ, სინამდვილეში საოცრად მცირე მანძილი და დრო გრჩება ხომალდების მარცხნივ-მარჯვნივ “გასაჩოჩებლად” და ყველაფრის სასურველ ინტერვალებში “ჩასაწყობად”..
…

დავუბრუნდეთ გუშინდელ დღეს:

რადიოსახმისით “პობედას” სომხეთში, გიუმრის აეროპორტისკენ ჰქონდა გეზი და ჩვენ ზონაში დაიწყებდა დაშვებას.

ერევნის აეროპორტიდან “სვერლოვსკი” აფრინდა კრასნოდარისკენ და ჩვენ ზონაში მოუწევდა სიმაღლის აკრეფვა – შესაბამისად პოტენციურად “პობედას” შეუშლიდა ხელს დაშვებაში.

თბილისიდან თურქეთის საჰაერო ზონისკენ მიმავალი “მაივეი” აფრინდა და “პობედას” შეუშლიდა ხელს დაშვებაში. ასევე მოგვიანებით “სვერლოვსკთანაც” ერთ წერტილში ერთ სიმათლეზე შეილება აღმოჩენილიყო.

თბილისიდან “მაივეის” ფეხდაფეხ ასევე თურქეთის ზონისკენ მიმავალი “აირზენა” აფრინდა და რათქმაუნდა ისიც “პობედას” შეუშლიდა დაშვების ფაზაში ხელს.

…

ამ “ცხელი” წერტილის გარდა, მცირე კონფლიქტი სხვა გეოგრაფიულ ადგილზეც მქონდა, როდესაც ნელ “აზერბაიჯანს” მკვეთ ტრაექტორიაზე “კატარი” უშლიდა ხელს..

ტელეფონზე კოორდინაცია, კონფლიქტის გადაჭრის გზაზე დაფიქრება, პრედიქცია, ხელსაწყოთი გაზომვა, ქმედება, რადიოსიხშირეზე გასვლა, მითითებულ ინსტრუქციაზე პილოტების ზუსტი რეაგირება.. ამ ყველაფერს დრო მიაქვს.. დრო კი არც თუ ისე ბევრი გაქვს, როდესაც საჰაერო ხომალდები დიდ სისწრაფეებზე მიქრიან და ყოველ 4 წამში ერთხელ რადარის განახლებული სურათი ხელახალ გაანალიზებას საჭიროებს.

ხელახალი გადაზომვა – “ხომ ყველაფერს სწორად ვაკეთებ?!” და თუ არა, რა კონტრქმედებას ვახდენ..

რისკი და ეფექტურობის ბალანსის დაჭერაა საქმე, თორემ ამფრენ რომელიმე ხომალდს ვახოხიალებდი 2 კმ სიმაღლეზე, მეორეს 2,5 ზე და ა.შ სანამ ერთმანეთს არ გაცდებოდნენ და მერეღა დავრთავდი სასურველი ეშელონის დაჭერის საშუალებას.. მაგრამ ეს ავიაკომპანიების ხარჯებს ზრდის და არც შენ ხარ “ბედნიერი” თუ როგორ “პროფესიონალურად” გადაჭერი პრობლემა..

ხოდა მერე ტვინის პროცესორი უბრალოდ ბევრად სწრაფად მუშაობს.. დრო თითქოს იყინება და ბრახ ერთი-მეორის მიყოლებით იწყებ ინსტრუქციების გაცემას..

“ყატარი” მარჯვნივ 10 გრადუსი” – დავიზღვიე თავი, მაგის მიხედვის დრო აღარ მექნებოდა.. დავივიწყე ეგ კონფლიქტი – “მიხედილია”, გადავერთე ძირითადზე..

“პობედა” დაშვებას მთხოვს – ვრთავ ნებას სასურველ სიმაღლეზე დაეშვას.

“სვერლოვსკი” რადიოზე გამოდის, არ ვაჩერებ სიმაღლის აკრეფვაში, დასავლეთისკენ ვაკეთებ რემარშუტირებას, შემხვედრ “პობედას” რომ ავაცილო. მაგრამ ვზღუდავ სიმაღლის აკრეფვის სიჩქარეში, “მაივეი”-ზე სწრაფი ვერტიკალური რომ არ დაიჭიროს, მასზე დაბლაა და მინდა ეს “ბუფერი” შენარჩუნდეს – რადგან ჰორიზონტალური სეპარაცია არ გამოდის -“rate 15 hundred or less”..

“მაივეი” “პობედას” ცხვირწინ კრეფს სიმაღლეს – left 10 degrees .. rate 15 hundred or more.. მარცხნივ, რომ ისევ იმ ჯანდაბა “პობედას” ავაცილო, და “სვერლოვსკთან” მიმართებაში უკუქმედება – ვერტიკალში მინიმალურ რეიტს ვუწესებ უკვე ნახსენები “ბუფერის” შესაქმნელად..

აირზენა უკანაა ცოტა და შესაბამისად კუდში “ვუმიზნებ” “პობედას” – “right 10 degrees” – სცდება “პობედას” და მოგვიანებით უკვე სვერლოვსკს შეიძლება “შეხვდეს”, სწრაფადვე ვაბრუნებ მარცხნივ..

“ეს დასრულდა” – გადავერთე ისევ “ყატარზე”.. ვაბრუნებ ასევე მარშრუტზე, ზედმეტად რომ არ იბოდიალოს კურსაცელილმა..

აქ იოლად მოჩანს არა სურათი?! ხოო.. იქ უნდა იჯდეთ და ნახოთ რამდენი დეტალის გათვალისწინება გიწევს, რომ არ შეცდე და სწორი კალკულაცია გააკეთო.. მოსაყოლად მერე ადვილია.

სულ 10 წუთი გავიდა.. ამ პროცესისას გვერდზე ფრენების ხელმძღვანელი მომიჯდა, ჩუმადაა.. ე.ი. არაფერი “დავაშავე”..

გარეთ გამოვედი.. საშინლად ცხელა