კოლორადოს მთებში 2

ფერმაში სამი მექსიკელი ფუსფუსებს, საქმეებს მაიკი ზედამხედველობს – სამოცწელს მიტანებული კეთილგანწყობილი ამერიკელი. მექსიკელები დილით სახლში გამზადებული ბურიტოებს გვიზიარებენ – მშრომელი ბიჭები, მხიარული ხასიათით – მოიმარჯვებენ ინსტრუმენტებს და ესპანურ ჰანგებზე უბერავენ საქმეს.

სანამ მზე კარგად არ ამოიწვერება, გვარიანად სუსხია. ამას თუ ცოტა ნიავიც წაემატა, მთლად ძვლებამდე ატანს ყინვა. მაგრამ საკმარისია მზემ გამოანათოს, ჰაერი უცებ თბება და უკვე პირიქით, სიცხისგან იხდი და იხდი სამოსს, ლამის უბრალო მაისურით რომ რჩები და მასე თუ შერჩი, მალე რუჯის მიღებასაც დაიწყებ.

წვირლმანი საქმეები მოვითავეთ და დროის მოსაკლავად იარაღს მოვუსინჯეთ კბილი. ვერ ვყოფილვარ კაი მსროლელი, სამი მჭიდი დავაცალე და ორმოცდათიოდე მეტრიდან სამიზნეს სულ რამდენიმე ტყვია თუ გავარტყი, წყლით სავსე პატარა ბოთლს. ერთი ეგეცაა – სანამ იარაღს ალღოს აუღებ, ცოტა მეტი პრაქტიკა გჭირდება. ჯარში ყოფნისას მახსოვს რუსულ აკ-ს საკმაოდ კარგად ვისროდი და ასი მეტრიდან სამშენებლო ბლოკს ნაკუწებად ვშლიდი, ტყვიას არ ვაცელდი.

გიო ცოტას იქაურობაზე მიყვებოდა.. ზღვის დონიდან საკმაოდ მაღლა აზიდული ზეგნები, რომელიც მრავალი ათეული საუკუნის წინ ტბით იყო დაფარული (დღემდე დაიკვირვება მთის ძირებში ქვიშის “სანაპიროები”)… მოგვიანებით კი ინდიელების სავაჭრო ზონა იყო. შეთანხმებით იმ არეში ომი აკრძალული იყო და მხოლოდ პროდუქტების გასაცვლელად სამშვიდობოდ იყრიდნენ თავს კონტინენტის უძველესი ბინადრები.

გარშემო მრავლად არის თერმული წყლები და საღამოს ერთ-ერთ მასეთ ადგილსაც მივაშურეთ. ღია სივრცეში გაკეთებული ბასეინი, ვიტყოდი, ზედმეტად ცხელი წყლითაც კი. და ამ დროს ჰაერი მინუს ტემპერატურაზე. თუმცა იმდენად ხურდები, ბოლოს სანახევროდ ტანით ზევით იზიდები, ოღონდ სიცივეს ვეღარც გრძნობ..

მოვდუნდით, მოვითენთეთ..

ხალხი მოდის, ყველა კეთილგანწყობილი – გესაუბრებიან აქეთურ-იქითურს.. ეს ეთიკეტის დაცვა ჯერ აქ ყოველ ფეხის ნაბიჯზე მხვდება, მინიმუმ მისალმება, ზრდილობიანად ერთი-ორი სიტყვის გაცვლა ჩვეულებრივი ამბავია.

საღამოს ბრაიანმა ჩამოგვაკითხა. ცეცხლი ისევ აგიზგიზდა და გრილზე კიდევ ვახშამი.. ვისკის ბოთლს სახურავი გაძვრა, ცას კი, ამას როგორც ჩვენ დავარქმევდით, ვარსკვლავები მოწყდა..

ჩაფუთნულები შევძვერით ჩვენ-ჩვენ საძილე ტომარებში.. გიო ჯერ კიდევ რაღაცას მესაუბრებოდა, მე ამ დროს კი უკვე ღრმა ძილში მშვიდად ვფშვინავდი…

კოლორადოს მთებში

აეროპორტი ისევ, გზა დენვერისკენ.

შენობაში ყველაფერი ადამიანზე მორგებული. მოსაცდელი სკამების ნაცვლად ინდივიდუალური სივრცეები – მონიტორს დაასკანირებ, ონლაინ შეკვეთას გაამზადებ, ბარათის მონაცემს შეიყვან, გადაიხდი და 15 წუთში მოგიცუნცულებენ ყველაფერს – მინიმალური შეხება პერსონალთან.

ბორტი ავადსახსენებელი ბოინგ მაქსი იყო, პრობლემის გამო ლამის ორი წელი რომ აიკრძალა ამ ტიპის ხომალდით ფრენა, სანამ უსაფრთხოების საკითხის გადახედვა, შესწორება არ მოხდა და ხელახალი რესერტიფიცირება.

პირველი წუთები მაინც ცუდი გრძნობა იყო, სანამ მიწას არ მოწყდა თვითმფრინავი და დაღლილობამ ძილის რეჟიმში არ გადამიყვანა.

დენვერის აეროპორტში გიო მელოდებოდა. რვა წელი არ მენახა ეს ადამიანი. საათი კოლორადო სპრინგსისკენ მიმავალ გზაში გავლიეთ და სახლში მისულებმა პირდაპირ საძინებელს მივაშურეთ. რამოდენიმე საათში ხომ ფეხზე უნდა ავმდგარიყავით და ფერმისკენ წავსულიყავით.

დილის ექვსი საათი, მზე ჯერაც არ ამოწვერილა. დავადექით ისევ გზას. ნელ-ნელა მთიან რეგიონს შევუყევით.

დაგრეხილი გზა, უცხო გარემო და ფერები. მერე ზეგანზეც გავივაკეთ, აქეთ-იქით მთათა წყება რომ მოჩანს ჰორიზონტზე შორს-შორს. იშვიათად პატარა დასახლებულ პუნქტებს გავდივართ, მინდვრებში კი სოკოებივით ამოზრდილა საცხოვრებელი მანქანა-ვაგონები.

ამ სტეპების ამაღლება კი არის 2000 მეტრი და შესაბამისად დაბალი ეკლოვანი ბუჩქების გარდა სხვა ბევრი არც არაფერი ხარობს.

ფერმას ვუწიეთ, ამოვბარგდით. გიომ სამუშაოებს დახედა და ისევ გზას გავუყევით. რიგი მასალები იყო საყიდი და ამხელა მაშტაბებში სინამდვილეში მაღაზიაში “გარბენა” ორასი კილომეტრის იქით და მერე ისევ უკან გავლას ნიშნავს.

ჩემთვის ამ ყველაფერს ექსკურსიის ელფერი დაჰკრავდა და არც არაფერი მქონდა დასაჩივლი – ხედების ცქერით ვტკბებოდი და ფისტას ვაკნატუნებდი. გზა ამჯერად მცირე კანიონის ძირში მიუყვება რელიეფის გრეხილს.

საქმეები მოვილიეთ, ხელოსნები გაიკრიფნენ, მივლაგ-მოვლაგდით და ამასობაში დღის სინათლეც მიილია. გრილზე სტეიკი აშიშხინდა. სახელდახელოდ ამოთხრილ ორმოში ცეცხლი გიზგიზებს. გათოშილ სხეულს კი ვისკის ყლუპებით ვაცოცხლებთ. კონტეინერზე ავფორთხდით და კისრები ზევით წავიგრძელეთ. ცა ვარსკვლავებითაა გადაჭედილი. წამი არ გავა, ერთ-ერთი არ “მოწყდეს”. სრული მდუმარებას შორს ხანდახან კოიოტების ხმა თუ არღვევს.

მეტი სურეალიზმი რაღა გინდა?! – ორი მეგობარი, ბათუმში და თბილისში დაბადებული და მერე ბავშვობიდან თანაშეზრდილები, სადღაც კოლორადოს ტრამმალებში ცეცხლის წინ ვისკის ვუჭახუნებდით..

სხვა კონტინენტზე 3

საღამოს მანჰეტენი. ლამის უკვე ნაცნობ ქუჩებს მივუყვები. ჯიბეში ბილი კობემის წარმოდგენაზე დასასწრები ბილეთი “მიდევს”… ჩემს მობილურში, ელექტრონული ბილეთი ანუ. დილით უბრალოდ დავძებნე და რა შოუც ჯერაც არ იყო ამოყიდული და შეიძლებოდა დასწრება, ის ვიყიდე.

აქამდე, თქვენი არ იყოს, არც მე ვიცოდი, ვინ არის ბილი. კაცი თურმე შორეულ 60-70 წლებში მაილზ დევისის დრამერი იყო. მუსიკაზე უფრო, ეს ის შემთხვევაა, გარემო რომ მაინტერესებდა, რადგან მერე გადაქექილ ვიდეოებში მისი მუსიკით დიდად არ მოვიხიბლე.

სონი ჰოლიც არაა ბლუ ნოტი, მაგრამ მაინც, დიდი ისტორიით – 1938 წელს რომ გახსნილა და სხვადასხვა ფუნქციას – კლუბი, თეატრი, სცენის ეს რამოდენიმე ათწლეული წელი ითავსებდა.

თეატრივით დარბაზი, გადაძეძგილი მინიატურული მაგიდებით. ხალხი შემოსხდომია და გემრიელად ილუკმება. არის ერთი ყაყან-ხარხარი, ჭიქების წკარუნი. მე ვიღაც კლასიკურად გამოწყობილ ბიძას მიმისვეს საზიარო მაგიდაზე. და მიმტანი რომ მოვიდა, ორივემ ცალ-ცალკე მოვახსენეთ, ანგარიში ერთად არ გვიანგარაშოთ, პირველად ვხედავით ეს ადამიანები ერთმანეთს-თქო. დიდი უჟმური ტიპი ჩანდა და ისე ჩაიარა შოუმ, ხმა არ გაგვიცია ერთმანეთისთვის.

გვერდზე შეტყუპებულ მაგიდაზე ექვსეული მხიარულობს. გავხედე და ედი მერფი ამერიკაში რომ ჩადის და საპარიკმახეროში სცენაა, ზუსტად მასეთი ტიპაჟები შემრჩნენ. კიდევ იქით, ვიტყოდი, მთლად რეი ჩარლზი ამშვენებს დარბაზს.. ნუ ასე ვიტყოდი, მკვდარი რომ არ იყოს ეს კაცი.. ალბათ მისი ორეული, ესეც ბრმა და ჩამუქებულ დარბაზში დიდი შავი სათვალით. მუსიკას რომ რითმულად აყოლებდა თავს და იგრიხებოდა.

აფრო-ამერიკელების არცთუ ხმადაბალი ხორხოცი და ლაპარაკი ავსებდა იქაურობას, გაწელილ, დარბილებულ, მუსიკასავით აღმავალ-დაღმავალ ტემბრს ვისმენდი და თავი ფილმში მეგონა – აქამდე ხომ ეს აქცენტები მხოლოდ ჰოლივუდურ კინო-სერიალებში მაქვს მოსმენილი – yooooo, maaaaaaan… მერე კი მუსიკოსებიც დადგნენ სცენაზე და აი დრამმა გემრიელად დაცხო, მაგრამ საქსი და კლავიში, არც ჟღერადობამ მომხიბლა და არც იმ გაუთავებელმა ფრაზებმა, ჩემთვის უფრო სპორტთან რომ ასოცირდება, ვიდრე მუსიკასთან. გათვლა ტექნიკაზე, სისწრაფეზე, მაგრამ არამც გემოვნებაზე.

ვერც ორ ჭიქა ჯინმა უშველა, ალბათ მინიმალურ ალკოჰოლს რომ გირევენ სასმელში, სიფხიზლის დასაძლევად რაც შეიძლება ბევრი რომ შეუკვეთო… გამოვედი გარეთ. მეთქი, იქნებადა მე ვახურებ.

ასე სპონტანურ კომუნიკაციას აქ უკვე არაერთხელ შევეჩეხე და ამჯერადაც ჩემთვის მყოფს, სანამ მოვიფიქრებდი, სახლისკენ როგორ წავსულიყავი, ვიღაც გოგო მომადგა და თითქოს მანამდე უკვე ბევრი ვისაუბრეთ, პირდაპირ, შესავლის გარეშე თავის ემოციების გადმოლაგება დაიწყო… და თქვა ის, რაც მე აქ ზევით უკვე დავწერე… “ესე იგი, არცთუ ისე გავახურე…” – ვფიქრობდი ჩემთვის..

ავტობუსი, საათნახევარი გზა.. რომელიღაც გაჩერებაზე მელოდა ნინა. “მძღოლს კითხე, არ გაცდეო”. ბოდიშის მოხდით, “არ ვარ აქაური…” (რატომღაც რომ გაკვირვებოდა), ერთი ვთქვი და რომ მოაღო მძღოლმა პირი.. რამოდენიმე გაჩერება გაუჩერებლივ მელაპარაკა… გამომკითხა ყველაფერი – მართალია ბოლომდე მაინც ვერ მიხვდა, სადაური ვიყავი, მაგრამ მაგას ხელი არ შეუშლია საუბარი ხალისიანად გაეგრძელებინა. იტალიელი მიგრანტი ტინო, სიცილიიდან..

– “next time you jump in this bus.. ill give you free ride..”

მართლა არ ვიცი რით დავიმსახურე მისი ეს კეთილგანწყობა.. მაგრამ მარტო მე კი არა, კაცი არ ჩასულა ბოლოსკენ ისე, ეს ჩვენი ტინო რომ არ გამოლაპარაკებოდეს. სანამ კარი გაიღებოდა და მგზავრი იმ ორ ნაბიჯ კიბეს ჩაადგავდა, ტინო უკვე ასწრებდა ეკითხა, საქმეები როგორ მიდის, ხომ ყველაფერი კარგადაა, სადილად რა მიირთვა და ვახშმად რა ექნება…

და ზოგადად ხალხი – კი, დიახ, თუნდაც ეს ზედაპირული იყოს მხოლოდ, ეთიკეტის დამცველი, კეთილგანწყობილი. მადლობას რაღაც წვრილმანზეც ისე გულიანად მოგიხდიან, თითქოს აქამდე არნახული დიდსულოვნებას წააწყდნენ და ამით აღფრთოვანდნენო..

ვერაფერს იტყვი – არაა ურიგო.

შაბათი კი.. გავიღვიძე და მივხვდი უკვე სადმე წასვლა მაგრად მეზარებოდა…

ზანტი დღე გავატარე, წვრილმან საყიდლებზე, აქვე “უბანში” რომ გავიარე…

და რახან ჰელოვინის პერიოდია, იმასაც მოგიყვებით, მეზობლად სახლის ეზოში კაცს ისეთი ატრაქციონი აქვს მოწყობილი, სხვადასხვა საშინელებათა ფილმების “გმირების” თოჯინები, განათებებით და ხმოვანი ეფექტებით… საქართველოში მასეთს რომ გადავეყარო სადმე, სანამ გავიაზრებ რა ხდება, შიშისგან შეიძლება ცოტა გამეპაროს კიდეც… აქ კი ჰელოვინია და ასეთი მასკარადიც ჩვეული ამბავი..

დღეს ტროტუარზე გრძელი რიგიც კი იდგა, ადგილის მონახულების მსურველების. არ ვიცი ეს როგორ ხდება, ანუ უბრალოდ კერძო ტერიტორია – მასპინძლები რიგს აწესრიგებდნენ, ჭედვა რომ არ ყოფილიყო შიგნით.. მაგრამ მაგის გარდა საიდანღაც გზაზე განათებული ჯოხებით ხალხი საიდანღაც გაჩნდა, ვინც მომრავლებული მანქანების ნაკადს აწესრიგებდა, იქ ფურგონი ჩამოდგა და ბურგერების გაყიდვა დაიწყო.. მოკლედ ეს წყნარი უბანი ერთბაშად ასე ერთბაშად საოცრად გაცოცხლდა და მცირე ზეიმის კერად იქცა.. (მერე გავიცანი და 50 ათასი მაქვს ამ ყველაფერში მიხარჯულიო…)

მასპინძლები კი რა.. იდგა ერთი ყუთი და ამ თვალსასეირო ამბის მოწყობისთვის, სამადლობლად თუ გინდოდა, ცოტა დოლარებს შეწირავდი..

და აგერ წამოკოტრიალებული სანამ ეს ნაწერი მოვრჩი, ნინიმ შემძახა, შველა ჭირდება ამ ღვთისნიერ კაცსო. ხვალ წვიმაა პროგნოზით და მთელი ამდენი სათამაშო ღიაცისქვეშ განთავსებული დასველებისგან დასაცავად გადავფუთეთ. ესეც ჩემი პირველი “სამსახური” ამერიკაში… თუნდაც უბრალოდ მადლობაზე.

და ამ მესამე ნაწილსაც აქვე დავასრულებ… ისედაც დიდი ხანია დასაძინებლად მექაჩება თვალები.

ჩაო

სხვა კონტინენტზე 2

სახლისკენ წამოსვლის დრო იყო.. უკან იმხელა გზის ისევ ფეხით გამვლელი მე აღარ ვიყავი და მეტროში ჩავძვერი. მიმართულება ვიკითხე – ქვედა ლიანდაგზე უნდა ჩახვიდეო.

კარგი ვქენი, ბაქანზე კიდევ ერთხელ რომ დავაზუსტე – ეს მატარებელი ხომ “იქეთ” მიდისთქო და თურმე არა. პირველივეში რომ ჩავმჯდარიყავი, სადღაც ბრუკლინში ამოვყოფდი თავს. არადა სულ რამოდენიმე სადგურის გავლა მჭირდებოდა, ტაიმს-სქვერზე მოსახვედრად, საიდანაც ექსპრეს-ბასი სტეიტენ აილენდზე გადამიყვანდა.

ინდუსი გოგო დამეხმარა, ეს არა, შემდეგი მატარებელი გჭირდება, მეც მას ველოდები, გამომყევიო. თავი ვერ შევიკავე, მისი ძლიერი აქცენტით ცალსახა იყო მისი წარმომავლობა. მუმბაიდან აღმოჩნდა. მეთქი, თვეზე მეტი შენს ქვეყანაში მაქვს ნაბოდიალები, ქალაქები რომ ჩამოვუთვალე, ზოგი საკმაოდ არატურისტული და მიყრუებული ადგილებიც, აშკარად გაკვირვება აესახა სახეზე.

აბა როგორი იყოო.. არც მომიტყუებია – საინტერესო და თავგადასავლებით აღსავსე-თქო. დადებითად რომ დავუხასიათე, აშკარად ესიამოვნა, რადგან იქ ნამყოფი ხალხი ხშირად სხვა რამეზე, უფრო ნეგატიურ გამოცდილებაზე აკეთებს აქცენტს.

რამოდენიმე სადგური ერთად ჭორაობაში გავატარეთ, გამოვემშვიდობე ნატალის და ისევ ზევით ამოვძვერი ავტობუსის გაჩერების მოსაძებნად.

მძღოლიც ინდუსი შემხვდა, ბასლაინი გაჩერებამდე რამოდენიმე მეტრში უშნოდ გაჩერებულმა მანქანამ რომ გადაუხერგა, რომელიც, სამოძრაო ზოლი ისე იყო გადაჭედილი, ვეღარ ახერხებდა ბასლაინის გათავისუფლებას. ნერვული სიგნალები და ხუთი წუთი ამ კადრის შემყურე, სანამ მწვანე აინთო და მანქანები ცოტა არ დაიძვრნენ. დაღლილს არადა ერთი სული მქონდა, სავარძელში ჩავშვებულიყავი.

გზა ჯერსი-სიტის გავლით მიდიოდა, ასე ამოვყავი სულ სხვა შტატში თავი – გვირაბში გავძვერი და მანჰეტენი ხელმარცხნივ მოვიტოვე. ღამის ნიუ-ორკმა კიდევ უფრო სხვა ელფერი შეიძინა – ნაძვისხეს რომ წააგავდა ეს აწოწილი გაბრდღვიალებული შენობები. ცა გარშემო რამოდენიმე ერთეულ ახლო-ახლო აეროპორტში დამფრენ-ამფრენი თვითმფრინავების გაბარიტული შუქებით იყო გადაჭედილი – მოკლედ სივრცე არ იყო, ადამიანი ხელი არ ყოფილიყო ჩარეული.

ჩემს გაჩერებას მივაღწიე და დამღლელი დღეც მასე გასრულდა.

და შემდეგი დილა ისევ იგივე გზა, უკან მანჰეტენისკენ და ქალაქში ჩაკარგვა.

ფეხით სიარულის დაღლა ნელ-ნელა მოცოცავდა, მაგრამ მაგას ვინ დაეძებს, როდესაც გარშემო ყველაფერი უცხო და ახალია. მზის ჩასვლის მომენტში ქალაქი განსაკუთრებულ ფერებს იძენს. მზის სხივები კორპუსებს შორის სადღაც პოულობენ ღრიჭოს და ალაგ-ალაგ არეს უფორმოდ ეფინება და იქაურობასაც სულ სხვა, საოცარ ელფერს სძენს.

9/11-ის მემორიალთან გავიარე. ტყუპების ალაგს ორი უზარმაზარი ფანტანია აწი მოწყობილი – საძირკველისკენ სადღაც უსასრულო სიღრმეში რომ ჩაედინება წყალი. მერე ბრუკლინ-ბრიჯზე გადავიარე ფეხით და სანდროს რჩევით იმ მცირე პარკში ამოვყავი თავი, საიდანაც ულამაზესი ხედები იშლება, ასე ფილმებში და ფოტოებზეც ეს კადრები უთვალავჯერ რომ გვინახავს. ცოცხლად კიდევ უფრო შთამბეჭდავია იქაურობა.

მერე ცოტა წავიხემსე, ბარსმიღმა პერსონალს ორჯერ რომ ვამეორებინებდი ნათქვამს.. ყური ჯერ ვერ შევაჩვიე აქაურ სწრაფ სიტყვა-პასუხს და აქცენტს..

შემდეგ ისევ ფეხით სამხრეთისკენ, ფერით გადაცურული ყურე, რომელიც უფასო და ქალაქის ერთ-ერთი მთავარი ატრაქციონია… ხალხი კამერა-ტელეფონებით გამოფენილი და უამრავი გადაღებული ფოტო.

ორი დღე გავიდა სულ და გრძნობა კი უკვე ისეთი მაქვს, თითქოს კვირებია აქ ვარ. ასეა, როდესაც დილით 7-8-ზე უკვე ზეზე ხარ და მერე საღამომდე ფეხით მრავალ კილომეტრს ფარავ. თვალისთვის და ყურისთვის ყველაფერი ახალი და ტვინს ამხელა ინფორმაციის გადამუშავება უჭირს კიდეც… ხოდა დღეს, პარასკევ დილას უკვე სახლში დავდე ერთი ადგილი – ცოტა განვიმუხტები და საღამოსთვის მოვემზადები..

ეს მეორე ნაწილიც აქვე დასრულდეს.

სხვა კონტინენტზე

ასე, როგორც მახასიათებს, ერთ დღესაც ავდექი და თვითმფრინავის ბილეთები ვიყიდე – ბევრი ფიქრი-დაგეგმვის გარეშე.

კადრის დეფიციტი სამსახურში და თითქმის მთელი წელი შვებულების გარეშე. ზაფხული არ იყო იოლი – დეტალებს აღარ მოვყვები.

18 ოქტომბერს ჩემი თვითმფრინავი თბილისის ასაფრენ ბილიკს მოწყდა და მოგზაურობაც ასე დაიწყო… ტრადიციულად სადმე გადაჯდომის თანხლებით.

ამჯერად სტამბოლს მიუნხენი ჩაენაცვლა.. შემდეგ ფრენამდე მთელი ხუთი საათი რომ მქონდა. გერმანელმა მესაზღვრემ – ვიზიტის მიზანიო?

– “Just to go outside on fresh air”

– “ah.. okeiii”- ხმა გაწელა და პასპორტი უკან გამომიწოდა..

აეროპორტის ტერიტორიაზე ყოფნას, ისევ შენობიდან გარეთ გასვლის შესაძლებლობა ვარჩიე და ასე “გადავკვეთე” ვირტუალური ევროპის საზღვარი.

და რამდენადაც მითხრეს… მაისიდან ეს ბედნიერება აღარ გვექნება – ვიზების დაბრუნებას აპირებენო.. მალე მოვა ეს დროც და გამოჩნდება, მართლაც ასე თუ მოხდა.

მანამდე კი… მანამდე ჯერაც დამღლელი გადაფრენის მოლოდინში აეროპორტის შენობასა და მის გარშემო სივრცეს შორის მოთავსებულ კარებში გავდი-გამოვდიოდი. გააჩნია, შენობაში უფრო მომბეზრდებოდა, თუ ცივ ჰაერზე, უსაგნოდ ასე ბოლთის ცემა.

მერე კი იყო ცხრასაათიანი წამება, აერობუს 340-ის ფუზელაჟში გამოკეტილი, ძილიც რომ ძნელად მეკარებოდა. იტალიელი ბავშვი მთელი გზა ყველა სხვა ჩვილის მსგავს ხმაზე ხმამაღლა ჩხაოდა და ჩაძინებულს ისევ რეალობას მაბრუნებდა… ბორტგამცილებელს მოწყენილობისგან საქმეში ჩემი მიშველება შევთავაზე – მანაც დიდსულოვნად გამომიწოდა ლანჩბოქსი – “ჯერ ეს ჭამე, მერე მელაპარაკეო..”

ისტორიაც მანდ დასრულდა… ფრენა ჯერ კიდევ არა.

გასავათებული ვიდექი საზღვრის დაგრეხილ კილომეტრიან რიგში.. გამიმართლა – მხიარული მესაზღვრე მერგო წილად. იღიმოდა და კეთილგანწყობით მისვამდა არცთუ დათვლად რაოდენობა კითხვებს.. რომ ვუთხარი – ნათესავთან ჩავდივარო, და ისიც ჩამეძია – კერძოდო.. დიდი ბებიები ვახსენე და დამცინა – ეგ რაღა ნათესავი გამოდისო. მართალიც იყო, ხო, უფრო მეგობრები გვეთქმის. მანაც კმაყოფილმა თავი დამიქნია, ჩემი პასპორტი მოიხელთა, დარჩენის ვადად 23 აპრილი 23 წლის კალმით შემოხაზა და აბა შენ იცი, ბედნიერი მოგზაურობა მისურვა.

აეროპორტი საკმაოდ მოძველებული შენობა დამხვდა. დათოს მოლოდინში სულ ერთეული სკამი თუ იდგა, ფეხზე რომ არ ვმდგარიყავი, ჩემსავე ბარგზე ჩამოვჯექი. ვიღაც ქალი მომადგა, ასე ნუ ზიხარო, სკამისკენ მიმითითა. სად არის ადგილი-თქო, გადი მაშინ აქედანო. ვეღარ გავიგე, რა უნდოდა, გავეცალე თვალთახედვიდან. გარეთ წამი გავიდოდა და მორიგ ქართველს ვეჩეხებოდი. არ ველოდი, ამდენი თანამემამულე თუ ირეაოდა ამ არეში. რუსებზე აღარცაა საუაბრი – წყვილი გოგო მომიახლოვდა, დამტვრეული ინგლისურით კითხვის დასმას ცდილობენ. გულში ჩუმად გამეცინა – მათი გემი გამახსენდა.

მგზავრს მანქანებით აკითხავდნენ და დიდი ქაოსი და ორომტრიალი იყო – თვალისთვის ეს ყველაფერი ძაან ნაცნობი – დიდად რომ არ ჩამოგვრჩებიან ტარების “კულტურაში”.

მერე დათოც მოვიდა და შევუყევით ბრუკლინს, შემდეგ ხიდიც გადავიარეთ და კუნძულზე გადავედით. უძილობას და შიმშილს შორის არჩევანი დანაყრების სასარგებლოდ გავაკეთე. შხაპი და აქაური დროით თერთმეტ საათზე თავი რომ მივდე, სამყარომ არსებობა შეწყვიტა. ისე გავახილე დილაუთენია თვალი, ვერც ვიტყოდი, მეძინა, თუ გაღმა სამყაროს ვიყავი გამგზავრებული. ვერც ვიხსენებ, ბოლოს ასეთ ღრმა ძილს როდის მივეცი თავი. არცაა გასაკვირი ოცდაოთხსაათიან გზაზე ყოფნის ფონზე.

მზე ახალი ამოწვერილი იყო, ცნობიერი დამიბრუნდა. ცოტა აქაურობა დავზვერე ფეხით, მერე დარიგებებიც მივიღე და მეტროთი, რომელიც სინამდვილეში მიწისზედაა, მანჰეტენისკენ ავიღე გეზი. არხი დიდი გემით გადავცურე და ნიუ-იორკულ ცენტრს ფეხით ავუყევი.

დღის ბოლოს თხუთმეტ კილომეტრზე მეტს აჩვენებდა ნაბიჯმთვლელი. ცაში აწოწილი შენობები, მრავალი რასის ხალხი აღრეული, აქცენტები, ფერები, შუქნიშნები, გზაჯვარედინები, სირენები, ქუჩის მუსიკოსები… ქაოსი მოქცეული თავისებურ წესრიგში… და სიმწვანე, სიმწვანე ცენტრალური პარკის…

ასე ერთი დღის შთაბეჭდილებით ნანახის აღწერას ნაკლებ მოვახერხებ, სხვა დღეებსაც დაველოდები და ამ ჩანაწერსაც მერე მოვუბრუნდები.. და კოჭლი ტექსტის რედაქტირებასაც სამერმისოდ მოვიტოვებ…

ჰაერში გათხრილი სამარე

არც ეკონომისტი ვარ, არც ომის ექსპერტი.. მაგ განხრით შევძლო და რამეზე გესაუბროთ..

ისევ ავიაციას “მივაწვები”, სამოქალაქო ავიაციას..

მოკლედ მოგიყვებით – “რა ხდება რუსეთის თავს”…

ფრენას, გასაგებია, თვითმფრინავი ჭირდება.

რუსებს სამოქალაქო კომერციული ავიაციის სადღაც 730 ერთეული დასავლური წარმოების ბორტი ყავს.

აქედან 500-ზე ცოტა მეტი ლიზინგით, ანუ “ნასესხები”, “ნაქირავები”.

ხოდა ამ ჩვენმა “ძმებმა” ომი რომ დაიწყეს, დასავლეთმა – აბა ეგ თვითმფრინავები უკან დააბრუნეთო.

ამათ – არაო, არ დავაბრუნებთო, რუსეთში დაარეგისტრირეს და ფაქტობრივად 10 მილიარდის ღირებულების ქონება ასე მარტივად “მოიპარეს”.

ცა ხომ ჩაუკეტა ევროპამ და იქით შორს სხვა ქვეყნებმაც. ნუ შიდა გადაფრენების გარდა სად “წაესვლებათ” აბა?! სიტყვაზე ბელორუსია, სომხეთი, აზერბაიჯანი, თურქეთი, იქეთ ცოტა შორს – ეგვიპტე. რაღაც მსგავსი ქვეყნები (ჩვენი ცაც ჯერ “ღიაა” მათთვის).

მაგრამ ამ ქვეყნებშიც ვაი რომ ამ “მოპარული” ბორტებით ვერ იფრენენ – ჩვეული ამბავია, უცხოურ აეროპორტში შეიძლება “დააპატიმრონ” და ჩამოართვან ეს მოპარული თვითმფრინავ(ებ)ი

ანუ მთელი ეს ამხელა ქონება, მხოლოდ მათ ტერიტორიაზე გამოსაყენებლად “შერჩათ”. და აქვე კითხვაც იბადება – სათადარიგო ნაწილებს რომ ვერ მიიღებენ, დროთა განმავლობაში ამ ბორტებს როგორ მოუვლიან და საფრენად უვარგის ჯართად ხომ არ ექცევათ (და ეს, დიახ, გარდაუვალი პროცესია. მთელი ეს ქონება მალე სწორედ რომ ჯართად გადაექცევათ).. თუმცა დღეს “ასე შორს” ეს ჩვენი ძმები ვერ ფიქრობენ და მოკლევადიან პრობლემების მოგვარებით არიან დაკავებულები. დამარტყი?-დაგარტყი.. რეფლექსურად.

და უცხოეთში მოკლედ საფრენად მხოლოდ იმ ბორტებს გამოიყენებენ, რომელიც ამ “ოპერაციის” გარეშე ისედაც მათ ეკუთვნოდათ – უკვე შესყიდულ, ვალგასტუმრებულს. ანაც “სამამულო” წარმოების. პირველი ვარიანტი, რიცხვებს ახედეთ და როგორც ხედავთ, ცოტაა. თან დასავლური, ისევ ვიძახი, მალე ჯართად რომ შერჩებათ.

თავიანთი წარმოების კი?! თანამედროვე სერიული წარმოების ბოლო წლებში “სუხოი სუპერჯეტი” თუ შექმნეს (2008 წელს პირველი ფრენა, სადღაც 170 ერთეული აწყობილი მოდელი). დანარჩენი საბჭოური წარმოების, უკვე ჟანგად რომ არის ქცეული და ალაგ-ალაგღა გვხვდება ცაში, ისიც უფრო რომ სატვირთო.

პრობლემა რაშია? ეს “სუპერჯეტი” არაა შორეულ ფრენებზე გათვლილი თვითმფრინავი. სულ 100 კაცამდე იტევს და 3000-4500 კმ უწერია საფრენი მანძილი, რაც ავიაციაში საშუალო დისტანციად ითვლება.

ომის გამო ჩაკეტილი საჰაერო სივრცე ისედაც “აგრძელებს” და აძვირებს რუსების გზას (იხ. ფოტო), სიტყვაზე მოსკოვიდან სოჭიმდე აქამდე 1400 კმ თუ იყო დასაფარი, ამჯერად შემოვლითი ფრენის გამო სადღაც 2600 კმ. სტამბოლამდე კი 3500 კმ.

ეს ერთადერთი სუხოი სუპერჯეტი როგორ აფრინონ, სიტყვაზე ეგვიპტეში დასასვენებლად წასლვა რომ მოუნდებათ (შეძლებენ კი აწი.. ანუ ექნებათ კი მაგის ტრაკი)?!

გზად საწვავის შესავსებად, ადგნენ და, სოჭიში დიდი ჰაბის მოწყობა გადაწყვიტეს… სხვადასხვა რუსულ ქალაქებიდან ჯერ მანდ დაჯდებიან ბორტები, შეივსებიან ისევ საწვავით და გზას განაგრძობენ.. რამდენი ზედმეტი ხარჯია?! დრო?! ადამიანური რესურსი?!

ეს მხოლოდ მცირე მაგალითია მათი “პრობლემების”..

ხოდა, მე თუ მკითხავთ, მათი გზა ჯანდაბაში უფრო მიდის, ვიდრე სადმე სხვაგან..

რუსულ ავიაცაიას, ამ მოცემულობით, “ცაში საფლავი აქვს გათხრილი” და ახლა, გამოდის, რაღაც ხავსს ეჭიდებიან..

ვუყურებ რადარს და სულ უფრო ცოტა თვითმფრინავი შეინიშნება მათ საჰაერო სივრცეში და თვითმფრინავი ისეთი რამეა.. სადაც მშვიდობა და ჭარბი ფული ტრიალებს, იქაურობას “ეხვევა”.. რუსეთში კი…

ჯარისკაც(ებ)ის მამა

ვზივარ და ვიხსნებე ძველ ამბებს.. სანამ მახსოვრობიდან წაშლილა და აგერ ცოტას “ფურცელზეც” გადმოვიტან..

2008 წელი დადგა, ჯარში ვარ. მორიგი წყება სავალდებულოს ბიჭები ამოიყვანეს ნაწილში.. აქამდე თუ შემადგენლობა იმერული იყო, აწ უკვე მეგრელი ბიჭები აჭიკჭიკდნენ ყაზარმაში..

რამდენჯერ იყო დილის ტკბილი ძილი (ხო ხო, მეძინა ხოლმე, არ გაიკვირვოთ) მათმა ხმამაღალ ტონში გადასულმა მეგრულმა რომ დამირღვია..

რა გასაკვირი – ემოციური ხალხი იყო. აქედან ორნი ზუგდიდელი ძმები: გოგა და გოჩა, ხალისიანი, კარგი სამეგობრო ბიჭები. ასაკით მცირე, ჭკუამხიარული, მაგრამ სანდო ადამიანები.

მამამისიც, დავითიც გავიცანით, ასევე კარგი ადამიანი, ერთი-ორჯერ ბიჭები რომ მოინახულა – გვესტუმრა. არ ვიყავით ჩაკეტილ მკაცრ რეჟიმში, ვინმესთვის შვილების მონახულება დაგვეშალა.

საღამოობით ეს ხალხი თავისუფალ დროს მთის წვერზე ალაგ მოსწორებულ ადგილზე ფრენბურთის თამაშით თუ ვიქცევდით თავს. სხვა რა უნდა გვეკეთებინა – გარშემო ტყე იყო, დასახლებული პუნქტი რამოდენიმე კილომეტრით შორს და ისიც ჩასვლისას დაღმართს რა უჭრის, ამოსვლისას სული რომ გაგძვრებოდა. მოკლედ თუ რამე საქმე არ იყო, სადმე “გასვლა” კაცს გვარიანად დაგეზარებოდა.

მაგრამ მაინც არა გვიჭირდა რა.. ეგ ის იშვიათი მონაკვეთი იყო, არასასურველი ხალხი რომ ჩამოვიცილეთ და უფროს-უმცროსიანად ყველა ურთიერთპატივისცემით და მეგობრულად ვიყავით განწყობილი. ეს დამოკიდებულება იქაურ ერთფეროვნებას გაძლებადს ხდიდა.

მერე კი.. აგვისტო და ის ავადსახსენებელი პერიოდიც დადგა.

ვიღას ახსოვდა “ფრენბურთი”..

ომის დროს რამოდენიმე დღე საბრძოლო პოზიციაზე ვრჩებოდით. მერე კი ევაკუაცია დაგვევალა და ჩვენი აპარატურა სადღაც ტყეში შევრჩუთეთ. დაიწყო ის აუტანელი უსასრულოდ გაწელილი უმოქმედობის პერიოდი..

ერთმანეთს სიტყვასაც კი ძნელად ვეუბნებოდით, აღარც ხუმრობის ხალისი იყო.. აღარც მეგრული ჟღურტული. შევყურებდით ავტომატჩახუტებულები მოსასვლელ გზას. ყარაულობის მეტი სხვა არც არაფერი ფუნქცია აღარ გვქონდა.

ერთ დღესაც ეს ჩვენი ძმები ცოტახნით დაგვეთხოვნენ – “ახლავე მოვბრუნდებითო”

სად “გაიქცეოდნენ”?! – არ მივაქციეთ ყურადღება.

მართლაც გადის მომენტი და უკანვე მოშრაშუნობენ ფოთლებით დაფარულ ბილიკზე…

მაგრამ ორის ნაცვლად, მესამე სილუეტიც დავლანდეთ. გავხედეთ და დავითა – ძმების მამა.

“ორი ბიჭი მყავს სულ (აქ მეგრული კილო უნდა წარმოიდგინოთ), ომია! ესენი აქ არიან, მე იქ სახლში რა მინდა?!”

ასეთი კაცი იყო დავითა – მთელი ის პერიოდი ჩვენ გვერდზე გაატარა. ჩვენსავით ფხიზლობდა ყარაულის დროს და დარდებსაც საერთოს იზიარებდა.

სასურველი “სასიძო”

შორეული წლებია, ჯარში ვმსახურობ კონტრაქტზე.

კვირა რაიონში, რომელიღაც სოფელს გადმოკიდებულ მთაზე წამომართულ ყაზარმაში გვიწევს ხოლმე ყოფნა. მერე შემცვლელი ჯგუფი გვანაცვლებს და თუ რამე “განგაში” არ არის, კვირა უკვე ჩემს გემოზე თავისუფლად ვარ.

აი სამსახურში ადგილზე კი ბევრი არაფერია სახალისო, დრო იოლად გაიყვანო – გარშემო ტყე და ერთმანეთის მსგავსი დღეები.

ძირითად საქმეს უნივერსიტეტმოლეული 20-25 წლის ბიჭები ვაკეთებთ – სულ რამოდენიმე ერთეული კაცი. იქ რიგითები საყარაულოდ, რამოდენიმე პასუხისმგებელი პირი, მძღოლი და მზარეული.. ჰაჰა ერთდროულად მაქსიმუმ თხუთმეტიოდე კაცი რომ მოვიყრით ადგილზე თავს.

მზარეულები დაბლა სოფლის მკვიდრი ხალხია, უფროსი თაობის ქალები. მისწრება რომ იყო მათთვის ამ სამსახურის გამოჩენა. და ნელ-ნელა ძირითად ისტორიასაც რომ მივადგეთ, ნაწერში შემოვიყვან ქალბატონს, პირობითად, ვთქვათ სახელად ფიქრიას, სწორედ ერთ-ერთ ჩვენს მზარეულს.

არ ვფიქრობ, ადამიანს რამე ღირსებას სძენდეს, სად დაიბადა და კიდევ ბევრი სხვა რამ. არ ვაკეთებ არაფრის შეფასებას, უბრალოდ ფაქტობრივ ამბავს ვყვები.

ხოდა სხვისთვის არ ვიცი და აი ამ ფიქრიასთვის ჩვენი “სამსახურის ქონა”, “ქალაქელობა” კი იყო საკმარისი მიზეზი პირდაპირ თავდასხმის ობიექტები გავმხდარიყავით – ანუ სახლში მისი “დასათხოვარი” გოგოებისთვის სასურველი სასიძოებად მოვიაზრებოდით.

ჩვენ კი, არცთუ დაღვინებული ბიჭები, იუმორით ვიგერიებდით მის ამ მცდელობებს, საღამოობით სალაპარაკო, საშაყირო თემად რომ გვქონდა გადაქცეული. აი პერიოდულად მორთმეულ ათასნაირ ნამცხვრეულობას კი მაინც უნამუსოდ მივირთმევდით (რისი დაცხობაც, დიდი ეჭვი მაქვს, ისევ ჩვენგან მოპარული პროდუქციით ხდებოდა) და არ ვიმჩნევდით, თუ რით “ვიმსახურებდით” ამ “გულუხვობას” და პატივს.

ჯერ ერთ-ერთს მოგვისინჯა კბილი. წარუმატებლობა არ შეიმჩნია, სწრაფად მეორეზე გადაერთო, მერე მესამეზე ააგო იმედები, და ასე – ყველას ჩამოგვიარა, ხელჩაქნეული ისევ პირველ ვერსიას მიუბრუნდა.. ბოლოს უიმედობაში გადაეშვა და დანებდა – მიხვდა, რომ ჩვენგან “ხეირი” არ იქნებოდა. რა ვიცით გულში რა წყევლა-კრულვას გვიგზავნიდა..

ამასობაში მრავალი თვეც მიილია (ოთხი გრძელი წელი გავატარე ჯარში, არ დაგავიწყდეთ).. აღარ გვწყალობდნენ, აღარც ნამცხვრები მოდიოდა ჩვენს დასასუქებლად.. გაცვდა თითქოს ეს თემა. ყურებჩამოყრილი იყო ეს ჩვენი ქვეშქვეშა მზარეული… (მაქვს ბევრი მიზეზი, ცოტა კბილიც გავკრა ასეთ ადამიანს).

და ერთ გაზაფხულის მშვენიერ დილას სცენაზე შემოვიდა, სიტყვაზე, ადამიანი ზედმეტსახელად “გენერალა”.. ეს ზედმეტსახელი მისი მშვიდ ხასიათის, დინჯი საუბრის, დაფიქრებული სიტყვა-პასუხის გამო შეერქვა. მოკლედ ღიმილიც კი სანატრელი იყო ამ კაცის მკაცრი ნაკვთების სახეზე შეგემჩნია. გონიერი და ზრდილობიანი ადამიანი მოკლედ.

როტაცია მოხდა და სხვა ბაზიდან გადმოიყვანეს ჩვენთან.

და შოუც დაიწყო…

რა ვიცოდით, ამ მკაცრი ნაკვთების მიღმა როგორი ჩუმი იუმორი იმალებოდა.. ჯერ ჩვენც რომ არ ვიცნობდით კარგად ამ “გენერალ” კაცს.

საათობით შეიკეტებოდა ხოლმე სამზარეულოში, ერთ ჭიქა ღვინოს დაიდგამდა, წრუპავდა და ფიქრიას იდუმალ ჩურჩულს გაუბამდა, დიდხანს ჩვენც რომ არ ვიცოდით, თუ რაზე ჭუკჭუკებდნენ ასე ჩუმად.

მერე მერე აიწყო მოზიაკა ნელ-ნელა ამბის.. იჯდა და გულჩათხრობილი უაღრესი თეატრალურობით აღუწერდა ამ ჩვენს მზარეულს თავის გულის დარდებს – როგორ ჩაიარა სოფლის შარა გზაზე და ერთ-ერთი სახლის ფანჯრის მიღმა შეამჩნია გოგონა, რომელიც თმებს ივარცხნიდა და მხოლოდ ზურგიდან თუ ხედავდა, წამშივე რომ შეუყვარდა და ახლა აი ასე ზის და არც კი იცის, ვინ არის ეს გოგო და არც ის, როგორ მიახერხოს და გაიცნოს ეს იდუმალი ქალიშვილი..

ნუ, გასაგებია ხომ, ეს მისი ნანახი ადგილის აღწერილობა საოცრად ემთხვეოდა ფიქრიას ეზო სახლ-კარის სურათს.

იჯდა ფიქრიაც და ორი-სამი თვე გულმოდგინედ რჩევებს აძლევდა, სიმამაცისკენ მოუწოდებდა და აქეზებდა ამ ჩვენს სიყვარულისგან “გათანგულ” კაცს, იქნებ ისევ სწვეოდა აღწერილ არეს და ეცადა კიდევ ენახა ქალიშვილი.

გენერალი კი არ ჩქარობდა და ეშხში შესული კარგად ირგებდა დადარდიანებული, გაუბედავი კაცის როლს. დროს წელავდა და ამით ფიქრიას მოთმინებასაც გვარიან გამოცდას უწყობდა..

ერთი კაცის თეატრს მაყურებელი მოვუმრავლდით – უკვე ჩვენს წინაშეც არ ერიდებოდა გენერალი თავის გულის გადაშლას. ვისხედით ყველა ერთად ამ ფართო სამზარეულოში, ერთ ჭიქას ჩამოვისხამდით და აღარც ჩვენთვის იყო უკვე მოუთმენლობა უცხო. გვაინტერესებდა – თუ რით დასრულდებოდა ეს საოცარი თეატრი..

მოგვიმრავლდა ნამცხვრები ისევ. ალბათ არც ის დრო იქნებოდა შორს, “შემთხვევით” ამ გადასაკარგავში სცენის ირიბი პერსონაჟიც რომ გამოანათებდა.. რადგან გენერალი ვერა და ვერ ბედავდა ერთხელ უკვე ნანახ ადგილს ისევ წვეოდა..

მოკლედ ჩემი წერის ხელოვნება არცთუ ისე კარგია, ეს მთელი საგა კარგად მოგიყვეთ და გადმოგცეთ. რომ იტყვიან, იქ უნდა ყოფილიყავით. გენერალის უბადლოდ როლის შესრულებას უდაოდ მეტი მაყურებელი იმსახურებდა.. ჯარის რა გითხრათ და თეატრისთვის ალბათ კი იყო ეს კაცი შექმნილი..

დასასრული მაინც მწარე გამოდგა, ბოლოს როდესაც მთელი ეს მისი ხრიკები გაცხადდა, ქორწილის რა გითხრათ და გაცოფებული მზარეული კი შეგვრჩა ხელში. დავრჩით ისევ უნამცხვრებოდ.. ჩვენ ჩვენსას ვდარდობდით…

მორალი ამ ამბავს არ აქვს – უბრალოდ გამახსენდა და ასე არმოყოლაც დამენანა. ბევრ რამეზე გაგვაკრიტიკებთ – უნამუსობას დაგვწამებთ.. მაგრამ, თუ არ მოვყვებოდი, რამე შეიცვლებოდა?! ფაქტია, ასეთი იყო მაშინდელი ჩვენი ყოფა.

ალბათ წილი პასუხისმგებლობა იმ ადამიანებსაც ეკისრებათ… ნამცხვრებით რომ დარბოდნენ..

“ახალ” ჭერქვეშ

შემოდგომა დაიწყო და მთელი ჩემი დრო სამსახურის გარემომ “შეჭამა”

მთელ შემადგენლობას ჯგუფებად ერთკვირიან კურსის გავლა უწევს. რამოდენიმე დღე თეორიული “სწავლება” და მერე სიმულაციურ გარემოში პრაქტიკული ვარჯიში.

ორივე ტიპის “დაშვებას” ვფლობ, როგორც თეორიის, ისე პრაქტიკული ინსტრუქტორის და ასეთი ტიპის კადრის დეფიციტის გამო ძირითადი საქმის კეთების გარდა – ვიარო სმენაში დღე-ღამის რეჟიმში, დასვენების დღეებშიც სამსახურში ვზივარ და ხან თეორიას ვკითხულობ, ხანაც პრაქტიკულ საწაფზე ვუზივარ კოლეგებს.

ეს პროცესი საინტერესოა, სხვისი არ ვიცი და თავად ბევრ რამეს ვსწავლობ – დაორგანიზება, ცოდნის ქონის გარდა, ელემენტარული აუდიტორიის წინ საათობით მეტყველებაც საქმეა, საწაფზე დინამიკის პულსაციის შეგრძნება – უკვე ათმა ჯგუფმა გაიარა ჩვენს ხელში და ეს პრაქტიკა უდაოდ დიდია თუ დღის ბოლოს დაუკვირდები, იფიქრებ, რა შეგეძლო უკეთ გაგეკეთებინა, გადახედავ, ჩაასწორებ – ეს უკვე უეჭველი გზაა განვითარებისკენ..

ერთი ეგ არის – ხშირად შაბათ-კვირასაც სამსახურის რეჟიმი, ცოტაც და გადავიწვები. მაგრამ არაუშავს – გავდივართ ნელ-ნელა ფინიშისკენ.

ამასობაში კი თვეა საწოლიც დავიდგი ჩემს “ახალ” სახლში და ღამის სათევად მაინც აწი იქით მივდივარ. ერთი ეგ არის – უამრავი რამ აკლია ჯერაც ამ სახლს და დავბორიალობ ცარიელ კედლებს შორის. არც იქიდან სიარულია იოლი აეროპორტის ტერიტორიისკენ. ტაქსით მივდივარ რომელიმე თანამშრომლამდე, და დამატარებენ ჩემოდანივით წინ და უკან. მანქანის ქონის აუცილებლობა დადგა.

აი ეს სკამ-მაგიდის ყიდვის პროცესი კი მხოლოდ ნერვების შლაა ჩემთვის. არ ვარ ის ტიპაჟი, ამ პროცესისგან სიამოვნება რომ მივიღო. არც ჩემოდნით დევს ფული – ხელფასიდან ხელფასს ელოდები რიგი დავალებების ჩასაქრობად. თუმცა გავივლი ამ პერიოდსაც და ტვინს ეს დავალებები რომ გამოუნთავისუფლდება, ბევრად უკეთესადაც ვიგრძნობ მერე თავს.

ვატყობ, დამცინებთ და მაინც უნდა ვაღიარო – მაქვს სიტყვაზე თანხა X და ვიმტვრევ ტვინს, რა საკითხის პრიორიტიზირება მოვახდინო?! – სანათი, კარადა, ტელევიზორი, სარეცხი მანქანა, მაგიდა თუ რომელი ერთი სხვა.. ტვინი მებურდება. ხან დღე გავა და ვერც ვერაფერს მოვაბამ ხოლმე თავს, ყოყმანს აყოლილი.

ამიტომაც მიყვარს ის ძირითადი საქმე, რასაც სამსახურში ვაკეთებ – იქ ძაან კონკრეტული “დავალებით” მივდივარ, კონკრეტული დროის მონაკვეთში. ვჯდები სამუშაო პულტთან და ზუსტად ვიცი, რატომ ვზივარ იქ. დღემდე პროცესისგან სიამოვნებას რომ ვიღებ და ამიტომაც ვარ თორმეტწლიანი სტაჟით უკვე.

სივრცე, გეგმარება, შესრულება. მგზავრი აზრზე არაა, მისი მოგზაურობის პროცესში ამ დროს ადამიანის გონება რომ დგას უკან, გარდა მისი ბორტის კაბინაში მჯდომი პირის პილოტირებისა. გამოვსულვარ გამთენიისას ტრასაზე უმანქანო, ტაქსის მოლოდინში და ჩამიშხუილებენ ხოლმე მანქანებით ის ხალხი, რამოდენიმე წუთის წინ მათ სერვისზე რომ ვზრუნავდი და გულში ვფიქრობ – “აბა ერთი მაინც თუ შეანელებს.. წამიყოლებს”, მაგრამ ან რატომ უნდა მქონდეს ასეთი მოლოდინი – მათ ხომ თვითმფრინავის ბილეთში ფული უკვე გადაიხადეს და ამით დაგენერირებული ჩემი ხელფასი არის კიდეც ამ სერვისისთვის საფასური.

გამოვდივარ “გარეთ” და ცხოვრებაში ეს კონკრეტიკა არ არსებობს – რისთვის დავბორიალობ ხოლმე ქუჩაში, ჩაფიქრებული, ყურებში მუსიკაგარჭობილი. თან მითუმეტეს ზამთარი რომ დადგება და სიცივის დისკომფორტი ძვლებამდე ატანს..

ვერაფერს ვიტყვი.. მივადგები ხვალ ისევ მაღაზიებს, ვიყიდი სკამ-მაგიდას, არა უფრო იმიტომ, რომ ამით ცხოვრება ბევრად უკეთესი გახდება, არამედ იმისთვის, რომ ეს “დავალებაც” ჩავუქრო ტვინს და როცა წამოვკოტრიალდები, ასეთი დეტალებზე აღარ მქონდეს საფიქრი.

მერე კი მიქსერის ღილაკს ხელს ავკრავ, სივრცე მუსიკით აივსება, სიცარიელეს განდევნის და მორიგი დღეც ასე მიილევა.

რუსული “სიყვარული”

თვეში 1-2 ჯერ მიყვარს ბარებში წოწიალი და ე. წ. “გადატვირთვის” მოწყობა… ხალხიც ბევრი ირევა და ალკოჰოლმოკიდებულებიც უცნობ-ნაცნობებთან სიცილ-ხორხოცში ვატარებთ მერე დროს..

წლებია, ბევრი რუსი გამორბის პუტინისტურ რუსეთიდან. ზოგი პირდაპირ იძახის – “რეჟიმს გავექეციო”, ზოგსაც იოლი ბიზნესგარემო იზიდავს – იქაური ძვირი ცხოვრების ფონზე, საქართველო ბევრად იაფი ქვეყანაა და მცირე ინვესტიციითაც კი პატარა საქმეს მოქოქავენ – ხშირად ეს მცირემაშტაბის ბარები რომაა. გაიარეთ სოლოლაკში და უამრავ “რუსულ” კუთხეს აღმოაჩენთ, შესაბამისად მათი თანამემამულე კლიენტურით.

რუსი ტურისტი ბევრია და აწ უკვე “აქაური” რუსების კომუნაც ყალიბდება.

და რა გასაკვირი, ჩემი პირობით “პარასკევობებში” ხშირად მაგ ეთნიკის ხალხსაც თუ გადავეყრები – დაიწყებ საუბარს და ნუ ნორმალური, კარგად მოაზროვნე ტიპები იჩითებიან, სანამ… სანამ, საოცრება და პოლიტიკას არ მიადგები.

არადა პოლიტიკის გარეშე? მაინც წაგიცდება ხოლმე ენა..

ხოდა აქ უკვე მსუბუქი მხიარული ქცევა აღარ გამომდის, მთელ ჩემს ნერვებს მოვიკრებ და ვცდილობ მშვიდ ტონში, არგუმენტირებულად დავუსაბუთო თანამოსაუბრეს ჩემი სათქმელი. რადგან ხშირად გვეშლება და ცარიელ ემოციებზე დაყრდნობით ვიწყებთ კამათს და ასეთ საუბარში ყოველთვის დავმარცხდებით, რადგან ემოციური ხელების ქნევა და გულზე მჯიღის ცემა ვერაფერი არგუმენტია..

ხოდა ნუ ჩემს ამ რაციონალურ საუბარში და მრავალ ადამიანთან კომუნიკაციის შემდეგ უიმედო დასკვნამდე მივდივარ – რომ უმრავლესს ამ ჩრდილოვანი მეზობლის წარმომადგენელს “ტვინში რაღაც ისე ვერა აქვს” და უბრალოდ შანსიც კი ნულოვანია მათთან რამეზე მორიგდე..

ეს იმ ილუზიის დასამსხვრევად – ვინც ფიქრობს, რომ “მათთან მოლაპარაკება შესაძლებელია”

რუსს უყვარხარ მათ მიმართ მოღიმარი, “კუდის მოქიცინე”, ჯიბეზე ხელის გამკვრელი, ყირაზე რომ დადგები..

და როგორც კი შეახსენებ – “ბოდიში ძმაო, სანამ თქვენი ჯარი ჩვენს ტერიტორიაზე დგას, ჩემთვის შენი სახელმწიფო ოკუპანტია..” ოოოო…. აქ იწყება მათი “თავმოყვარეობის” გაღვიძება… “но…” და ყველანაირი bullshit-ის გადმოდინება: რომ “აბა ამერიკა?! აბა ევროპა?!” ყველა რომ დამნაშავეა რუსეთის წინაშე და თავის წილ ცოდვას უბრალოდ, მოკვდებიან და ვერ აღიარებინებ..

ვერ ხედავენ სხვაობას ცივილიზაციას შორის, რომელიც ტერიტორიულ მთლიანობას მაინც აღიარებს შენსას და ტყვიას არ გესვრის, სამართლიან სასამართლოს ქონას “გაიძულებს”, ადამიანების უფლებების დაცვას და ა. შ.. ამ სამყაროსა და იმ ქვეყანას შორის, რომელიც კუდს თუ უქიცინებ, თავზე მოჩვენებითად ხელს გადაგისვამს და რაიცი მერე მაინც წაგითაქოს კიდეც (არ უქნია თუ რა?!) და აი ოდნავ თუ წინააღმდეგ გაექაჩე – მერე ხომ პირდაპირ ტყვიის და სიკვდილის ენით გელაპარაკება..

და აი პირდაპირ ეს აზრი ვისმინე ამ ბოლო ხანსაც: “რომ რუსეთი დიდი ქვეყანაა”, მათი ინტერესების არსებობა გასათვალისწინებელი, რომ ისტორიულად ამ ცივილიზაციის კუთვნილება ვიყავით და რატომ გვიკვირს ეს “დასჯები”.. “მამას” შვილი როდესმე კი მარა ხელს შეუბრუნებს?! და ეს გოგო პროფესიით “დიპლომატი” იყო..

მერე გინდა მშვიდად უხსენი, გინდა ტონაწეულმა – სად იყო რუსული ცივილიზაცია ამა და ამ წლამდე, ცხოვრება მათ გარეშეც რომ გავიარეთ, მათი არგუმენტები უბრალოდ იმპერიალისტურია, და არ ვგრძნობთ მაგ სივრცის წევრად თავს, დამოუკიდებლობა გვინდა და ომის გარეშე ცხოვრება, და არც მეფის რუსეთი, თუ საბჭოთა კავშირი იყო ჩვენი არჩევანი… აზრი არ აქვს, ისმის ისევ მათი “но…”

ხოდა დავიხურე ქუდი და წამოვედი, არც მათი ქერა თმები მინდა და არც მათი სწორი ფეხები. ეგ ერი სამკურნალოა და ჯერ წამალიც არ არის გამოგონილი, მაგ ყველაფერს ვუშველოთ დანარჩენმა სამყარომ…